استفاده از هواي فشرده فقط محدود به صنايع نيست بلكه از آنها در عرصههاي توليد، جوشكاري، ساخت و ساز، نيروگاهها، كشتي سازي، كارخانههاي اتومبيل، فروشگاههاي نقاشي استفاده ميشوند. بنابراين انواع مختلفي از كمپرسورهاي هوا به طور خاص براي اهداف فوق مورد استفاده قرار ميگيرند. بياييد با انواع مختلف كمپرسور هوا آشنا شويم.
انواع كمپرسورهاي هوا
كمپرسورها از جهات مختلفي طبقه بندي ميشوند كه معمولترين آنها طبقه بندي بر اساس نوع كاركرد است.
انواع كمپرسورها:
- كمپرسورها با جابجايي مثبت
- كمپرسورهاي Roto ديناميكي
كابين كمپرسورها با جابجايي مثبت به دو نوع برگشت پذير و دوار تقسيم ميشوند.
در طبقه بندي كمپرسورهاي برگشت پذير، ما انواع زير را داريم:
- كمپرسورهاي درون خطي
- كمپرسورهاي “V” شكل
- كمپرسورهاي پيستون كششي
4- كمپرسورهاي تك كاره
- كمپرسورهاي دو كاره
كمپرسورهاي دوار به انواع زير تقسيم ميشوند:
- كمپرسور اسكرو يا پيچي
- كمپرسورهاي نوع پرهاي (Vane)
- كمپرسورهاي لوب و انواع ديگر
در طبقه بندي كمپرسورهاي Roto ديناميكي، انواع زير را داريم:
- كمپرسورهاي گريز از مركز
- كمپرسورهاي محوري
كمپرسورها همچنين بر اساس جنبههاي ديگري مانند موارد زير طبقه بندي ميشوند
- تعداد مراحل (تك مرحلهاي، دو مرحلهاي و چند مرحلهاي)
- روش خنك كننده (خنك كننده با هوا، آب خنك و روغن سرد شده)
- انواع موتور پيشران (موتوردار، مخزندار، توربيندار، كمربند، زنجير، دنده يا پيشرانهاي اتصال مستقيم)
4- روش روغن كاري (كمپرسورهاي روغن كاري شده پراكنده يا فشاري يا كمپرسورهاي بدون روغن)
- فشار سرويس (كم، متوسط ، زياد)
كمپرسورهاي درون خطي برگشت پذير
اينها معمولاً از كمپرسورهايي با دامنه فشار متغير استفاده ميكنند. آنها داراي طراحي ساده و داراي سيستم اتوماسيون تقريباً كمي هستند. سيلندر آنها در مراحل مختلف وقتي از بالا ديده ميشوند در يك خط مستقيم قرار ميگيرند. اين كمپرسورها معمولاً به صورت مستقيم توسط موتورهاي برقي يا موتورهاي ديزلي حركت ميكنند.
كمپرسورهاي “V” شكل
اين مدلها معمولاً كمپرسورهاي داراي خنك كننده هوا با دريچههاي متمركز هستند كه روي هر واحد سرسيلندر نصب ميشوند. كمپرسورها واحدهاي مختلفي دارند كه معمولاً با زاويه 90 درجه جابجا ميشوند كه ممكن است به همان ميل لنگ در شفت ميل لنگ متصل نشوند. كمپرسورهاي داراي ظرفيت بالاتر از آب به عنوان خنك كننده استفاده ميكنند. با جابجايي واحدها با زواياي خاص گشتاور و تعادل بهتري ايجاد ميشود.
كمپرسورهاي تك كاره
آنها معمولاً كمپرسورهاي برگشت پذير هستند كه داراي پيستونهايي هستند كه فقط در يك جهت كار ميكنند. انتهاي ديگر پيستون اغلب آزاد يا باز است كه هيچ كارآيي ندارد. هوا تنها در قسمت بالاي پيستون فشرده ميشود. قسمت پاييني پيستون بر روي ميل لنگ باز بوده و براي فشرده سازي هوا مورد استفاده قرار نميگيرد.
كمپرسورهاي دوكاره
اين كمپرسورهاي هوا داراي دو مجموعه سوپاپ مكش / ورودي و دريچههاي تحويل در دو طرف پيستون هستند. با حركت پيستون به سمت بالا و پايين، هر دو طرف پيستون براي فشرده سازي هوا استفاده ميشود. دريچههاي ورودي و تحويل متناسب با اندازه كمپرسورهاي هوا كار ميكنند. تحويل هواي فشرده شده در مقايسه با يك كمپرسور هواي تك كاره نسبتا يكپارچه است. بنابراين هر دو طرف پيستونها به طور مؤثر براي فشرده سازي هوا مورد استفاده قرار ميگيرند.
كمپرسورهاي دوار
اين كمپرسورها داراي ماهيت برگشت پذير نيستند، بنابراين هيچ پيستوني و ميل لنگ در ساختار خود ندارند. در عوض، اين كمپرسورها داراي پيچ، دريچه، غلتك و ابزارهاي ديگر هستند كه ميچرخند و به اين ترتيب هوا را فشرده ميكنند. كمپرسورهاي دوار به انواع پيچي، لوبدار، پرهاي، غلتكي و انواع ديگر طبقه بندي ميشوند.
كمپرسورهاي پيچي در شرايط با فشار هواي كم، كارآمد هستند. دو پيچ در حالي كه به يكديگر متصل هستند شروع به چرخش ميكنند، بنابراين هواي موجود بين پيچها و محفظه كمپرسور به دام انداخته ميشود كه محفظههايي را تشكيل ميدهند كه به صورت پيوسته حركت ميكنند و هوا را فشرده ميكنند و فشار بيشتري ايجاد كرده كه در نهايت دريچه تحويل را باز ميكند. تحويل هواي فشرده نسبت به يك كمپرسور برگشت پذير پيوستگي بيشتري داشته و كارآيي كم سر و صدايي خواهد داشت.
كمپرسور هواي نوع پرهاي (Vane)
اين نوع داراي يك محفظه ثابت و يك ديسك چرخشي بوده كه داراي شكافهايي براي نگه داشتن صفحات كشويي است. با چرخش روتور، ديسك نيز ميچرخد ، به اين ترتيب صفحات كشويي اجازه خواهند داشت كه از مركز فاصله بگيرند. با فاصله گرفتن صفحات كشويي از مركز، مقادير عظيمي از هوا به دام ميافتد، بنابراين با همگرايي صفحات، هوا فشرده ميشود و در نتيجه هوا به اندازه كافي فشرده ميشود.
كمپرسورهاي غلتكي
اين كمپرسورها داراي موتورهايي هستند كه توسط حركت دهنده اصلي هدايت ميشوند. لبههاي بيروني با استفاده از غلتكها هوا را به دام مياندازند و بعد از چرخش، هوا از خارج به سمت داخل حركت ميكند و به دليل كاهش فضا، فشرده ميشوند. بنابراين هواي فشرده شده از طريق فضاي مركزي غلتك به خط هوايي منتقل ميشود.
كمپرسور هواي از نوع لوب (Lobe) بسيار ساده بوده و هيچ گونه قطعات متحرك پيچيده در ساختار خود ندارد. آنها داراي لوبهاي تكي يا دوتايي هستند كه به محور پيشران اصلي متصل ميباشد. لوبها ميتوانند 90 درجه جابجا شوند. بنابراين اگر يكي از لوبها در حالت افقي قرار داشته باشد، لوب ديگر در آن لحظه خاص در حالت عمودي قرار ميگيرد. بنابراين هوا در بين اين لوبها به دام ميافتد و با چرخش آنها فشرده ميشوند و به خط تحويل منتقل ميشود.